Auteurswet beschermt auteurs bij failissement

Boekblad 12 november 2010 - De auteurs van uitgeverij Elmar zijn de eersten die niet achter het net vissen om geld te krijgen dat de failliete uitgeverij hen nog schuldig was. Zij verenigden zich en ze maakten gebruik van de Auteurswet. Hun advocaat legt hieronder uit hoe dat in zijn werk ging.

Bij een faillissement gaan enkele crediteuren zoals belastingdienst, bank en werknemers voor bij het betalen van de schulden. Zelden krijgen ‘gewone’ schuldeisers zoals auteurs en fotografen hun achterstallige royalty’s uitbetaald. Toch is het mogelijk dat auteurs (een deel van) het geld krijgen dat de uitgeverij hen nog schuldig was. Met dank aan hun advocaat Christiaan Mensink van GMW Advocaten kregen de 65 verenigde auteurs van de in september failliet gegane uitgeverij Elmar dat voor elkaar.

Mensink zegt dat hierbij van de Auteurswet vooral artikel 12 over het openbaar maken en artikel 13 over het verveelvoudigen van pas kwamen. ‘Hierin staat onder meer dat een auteursrechtelijk beschermd werk niet zonder toestemming van de auteur openbaar gemaakt mag worden of vermenigvuldigd. Verkoop valt daar ook onder. Eigenlijk is dit het hele systeem van de Auteurswet.’

Om zijn boeken te kunnen verkopen, verstrekt de schrijver een licentie aan de uitgever, in ruil voor een percentage van de verkoopopbrengst. Door een faillissement verandert er in beginsel niets aan die afspraken, alleen is het zo dat een failliete uitgever zijn verplichtingen niet meer kan nakomen. Als de curator dat desgevraagd bevestigt, kan de auteur het contract ontbinden, waardoor de aan de uitgeverij verstrekte licentie vervalt. De curator kan de licenties dus niet doorverkopen. Ook mag hij niet de fysieke boeken die in het faillissement zitten doorverkopen zonder toestemming van de auteur. Mensink: ‘Namens de auteurs van Elmar heb ik geëist dat de boeken niet in de ramsj kwamen.’

Ongeveer eenderde van de 250.000 Elmarboeken bij het Centraal Boekhuis gaat mee naar de nieuwe uitgeverij. Nu Elmar doorstart, kan de nieuwe directeur Ton van Poelgeest nieuwe afspraken met de auteurs maken. Mensink voerde namens de auteurs, die zich hadden verenigd onder de noemer 'Schrijvers halen verhaal', onderhandelingen over de toekomstige samenwerking tussen de auteurs en Van Poelgeest. ‘Van Poelgeest koopt de boeken op uit het faillissement. Doordat de schrijvers zich met een beroep op de Auteurswet hebben verzet tegen elke verkoop door de curator waar zij het niet mee eens waren, daalde de verkoopwaarde daarvan. Het geld dat aldus is bespaard op de aankoop van de boeken, wordt nu verdeeld over de auteursnaar rato van hun achterstallige royalty’s bij Elmar.’ Met nadruk zegt de advocaat: ‘De auteurs worden dus niet uit het faillissement betaald, maar op grond van gemaakte afspraken met de doorgestarte uitgever.

Het is naar Mensinks weten voor het eerst dat auteurs na een failliet achterstallige royalty’s krijgen. ‘We hebben slim gebruik van de Auteurswet door onze positie stevig neer te zetten met de 65 verenigde auteurs. Daardoor ging het over bijna alle boeken en niet over een klein deel.’

Mensink, die ook curator was van het failliete Uitgeverij Bzztôh, heeft een heel goede manier gevonden om de rechten van de auteurs te regelen. ‘Dat kan bij een volgend faillissement zo weer gedaan worden.’

Uitgeverij Elmar start door, auteurs krijgen compensatie

Uitgeverij Elmar start door, auteurs krijgen compensatie
Boekblad 11 november 2010

Een nieuwe editie van uitgeverij Elmar, die 14 september failliet is gegaan, is in aantocht. ‘Elmar Tweede Editie’ stelt een bedrag ter beschikking aan alle auteurs met achterstallige royalty’s over 2009 en 2010.

‘De curator heeft bakzeil moeten halen omdat ze niet om de Auteurswet heen kon’, zegt Elmar-auteur en fotograaf Peter de Ruiter. ‘Liefst had ze alle boeken verkocht en de opbrengst aan de schuldeisers gegeven.’

De wijze waarop auteurs worden gecompenseerd is bijzonder, legt De Ruiter uit. Normaal gesproken gaan gelden uit een failliete boedel naar een vaste rij van schuldeisers, de belastingdienst voorop. ‘Onze advocaat Christiaan Mensink van GMW wees ons op de mogelijkheden van de Auteurswet. Door het faillissement zijn licenties vervallen die auteurs het oude Elmar verstrekt hadden voor openbaarmaking van hun werk.’

Van deze kennis maakten de 65 auteurs gebruik, die zich hadden verenigd onder de noemer 'Schrijvers halen verhaal'. Zij hadden gemeld dat toestemming tot hernieuwde openbaarmaking in principe alleen aan Elmar Tweede Editie zou worden gegeven. Met genoemde compensatieregeling als gevolg, die ook de wens is van Elmar Tweede Editie.

De achterstallige royalty’s zullen naar rato van de claims worden uitgekeerd. Auteurs die meegaan naar de nieuwe uitgeverij krijgen extra royalty’s voor de boeken die tot de voorraad behoren. Ongeveer eenderde van de 250.000 Elmarboeken bij het Centraal Boekhuis gaat mee naar de nieuwe uitgeverij. Andere partijen wilden deze boeken ook kopen, maar hadden er zonder toestemming van de auteurs niets mee kunnen doen.

De overige boeken worden aan de auteurs aangeboden tegen een gering percentage van de winkelwaarde. Zij zullen deze boeken kunnen gaan verkopen via onder meer http://www.1miljoenboeken.nl/, een site waar schrijvers rechtstreeks hun boeken aan de consument verkopen.
De actie 'Schrijvers halen verhaal' is geïnitieerd door De Ruiter, die met Carien Karsten en Frank van Rijn ten strijde is getrokken. Doordat boeken nu niet op grote schaal in de ramsj belanden, wordt voorkomen dat auteurs die al een deel van hun royalty’s uit het verleden zien vervliegen, ook in de toekomst hun inkomsten uit de verkoop van reeds gedrukte boeken mislopen. De verkoop van de boeken aan de boekhandel wordt na bijna twee maanden stagnatie zo snel mogelijk hervat.

De Rijswijkse uitgeverij werd op 14 september failliet verklaard.

Auteurs failliete uitgeverij Elmar ontvangen compensatievoorstel (Boekblad 4 okt 2010)

De auteurs van de failliete uitgeverij Elmar ontvangen vandaag een voorstel voor compensatie van de aan een doorstart werkende voormalige directie. Peter de Ruiter is opgelucht: ‘We voelen ons eindelijk serieus genomen.’

Op 14 september werd de Rijswijkse uitgeverij failliet verklaard. Auteurs verenigden zich daarop onder de noemer ‘Schrijvers halen verhaal’ om hun vorderingen verhalen bij instanties die tegoeden van Elmar beheren, zoals CB, de curator en grootaandeelhouder De Slegte. De eerste zorg van de curator was om de voorraad van 250.000 boeken te verkopen. Al snel bleek echter dat de partij waardeloos is, omdat met het faillissement ook de licentie is vervallen die auteurs aan Elmar hebben verstrekt voor het openbaar maken van hun werk. Voormalig directeur/uitgever Ton van Poelgeest en algemeen directeur Herman Masthoff, die werken aan een doorstart, moeten daarop met elke auteur individueel in gesprek over het opnieuw verkrijgen van de rechten. Voor Peter de Ruiter is dat een goed nieuws: ‘We zijn nu een volwaardige gesprekspartner en worden serieus genomen.’

Het voorstel dat de auteurs van Elmar vandaag ontvangen voorziet in een vergoeding voor achterstallige royalty’s. Peter de Ruiter is opgelucht: ‘Naar de exacte bedragen moeten we nog kijken, maar over de constructie ben ik positief. Het geld blijft bij de auteurs en gaat niet naar andere schuldeisers of de Belastingdienst.’ De doorstarters zullen naar verwachting niet alle auteurs van het huidige fonds meenemen. Zij die ook in de nieuwe plannen worden betrokken krijgen een hogere royaltyvergoeding.

Wat er met de resterende boeken zal gebeuren is nog onduidelijk. De Ruiter: ‘De toezegging is gedaan dat ze deze niet onder de vaste boekenprijs zullen worden verkocht of in de ramsj verdwijnen. Ik merkte dat daar bij de boekhandels onrust over was, waardoor we als auteurs “besmet” dreigen te raken.’

In afwachting van een doorstart biedt hij zijn boeken aan via boekenportaal 1miljoenboeken.nl.

Curator geeft auteurs Elmar weinig kans (Boekblad 22 sept 2010)

Curator Sylvia Broeseliske van Broeseliske Van Vlijmen Advocaten zegt te streven naar een doorstart van de failliete uitgeverij Elmar. Voorrang heeft nu de verkoop van de activa, waaronder 250.000 exemplaren aan voorraad die zijn verpand aan de bank.

‘Een doorstart is  over het algemeen de beste optie’, aldus curator Sylvia Broesliske die in opdracht van de Haagse rechtbank de failliete boedel van uitgeverij Elmar beheert en liquideert. De Rijswijkse uitgeverij werd op 14 september failliet verklaard. De elf werknemers zijn ontslagen.

Volgens Broeseliske is het nog te vroeg om een oorzaak van het faillissement aan te wijzen. Eerst moeten alle schuldeisers in beeld worden gebracht en moet de verkoop van de activa, waaronder zo’n 250.000 exemplaren aan voorraad, verkocht worden. Verschillende partijen zijn benaderd.

De curator staat positief tegenover het initiatief van schrijvers om zich te verenigen. ‘Voor mij is het prettig om namens de auteurs één aanspreekpunt te hebben.’ De auteurs zijn van plan gezamenlijk hun vorderingen te verhalen bij instanties die de tegoeden van Elmar beheren, zoals CB, de curator en grootaandeelhouder De Slegte. De afhandeling van de vorderingen van de schrijvers heeft voor de curator momenteel geen prioriteit. ‘Als ik met hen in gesprek ga kost dat tijd, en tijd kost geld. Ik heb begrip voor hun emoties, maar op dit moment vrees ik dat ze als concurrente crediteuren, zoals dat in vakjargon heet, niets zullen krijgen. Dat is in faillissementen over het algemeen het geval.’

Auteurs failliete uitgeverij Elmar halen verhaal (Boekblad 22 sept 2010)

Auteurs van de op 14 september failliet verklaarde uitgeverij Elmar hebben zich verenigd onder de noemer ‘Schrijvers halen verhaal’. Ze willen hun vorderingen verhalen bij instanties die tegoeden van Elmar beheren, zoals CB, de curator en grootaandeelhouder De Slegte.

De auteurs vinden het niet fair om achtergesteld te worden bij de betaling van resterende gelden. Ze richten daarom een fonds op dat vrij te komen middelen uit de boedel op rechtvaardige wijze zal verdelen. Ook claimen zij hun boeken die liggen opgeslagen bij Centraal Boekhuis en verzoeken zij de curator de nu stilgelegde verkoop aan de boekhandel te hervatten. Dit besloten zij gisterenavond, tijdens een bijeenkomst waarbij twaalf auteurs betrokken waren. De groep probeert ook andere schrijvers die belangen hebben te bereiken.

‘Samen staan we sterker’, aldus Peter de Ruiter, een van de initiatiefnemers. Hij hoorde het nieuws van het faillissement afgelopen week, toen hij zijn nieuwe boek kwam brengen. Zaterdag volgde een officiële brief. ‘We zijn allemaal zeer geschokt. Ik kwam vaak bij de uitgeverij over de vloer, dus voor mij kwam het nieuws niet als een volslagen verrassing, maar voor veel auteurs is dat anders. Wel ontvingen we eerder dit jaar een cryptische brief waarin werd gemeld dat de royalty’s later zouden worden uitgekeerd. Voor de goede verstaander al een veeg teken.’

Of de auteurs de door directeur/uitgever Ton van Poelgeest aangekondigde doorstart zullen afwachten is de vraag. Volgens De Ruiter is onder de schrijvers is veel onrust ontstaan. ‘Enkelen zijn al aan het rondkijken, om hun marktwaarde te verkennen en lopende producties veilig te stellen. Als auteur verricht je sowieso al veel werk waar in geld weinig tegenover staat. We vrezen dat we na het faillissement kunnen fluiten naar de vaak behoorlijke vorderingen die nog openstaan.’

De Ruiter weet nog niet of de groep auteurs zich in gesprekken met betrokken partijen als CB, grootaandeelhouder De Slegte en de curator zal laten bijstaan door een advocaat. ‘Ook dat kost natuurlijk geld’, aldus De Ruiter. De auteurs doen vanaf 22 september verslag van de vorderingen  van hun activiteiten via de website http://www.schrijvershalenverhaal.nl/.

http://www.boekblad.nl/uitgeverij-elmar-failliet.151956.lynkx

Uitgeverij Elmar failliet (Boekblad 21 sept 2010)

Uitgeverij Elmar in Rijswijk is failliet. De rechtbank Den Haag sprak het faillissement op 14 september uit. ‘Een heel vervelende situatie’, bevestigt directeur/uitgever Ton van Poelgeest ‘maar we werken aan een snelle doorstart.’

Uitgeverij Elmar begon in 1961 als grossier, die op kleine schaal ook boeken uitgaf. Het bedrijf groeide uit tot een middelgrote uitgeverij met een breed non-fictie fonds, van reis-, lifestyle-, maatschappijgerelateerde-, gezondheids-, budotitels, naslagwerken en reisverhalen. Jaarlijks verschenen zo’n zestig titels. Elmar is onderdeel van boekhandelsketen De Slegte. Bij de uitgeverij zijn elf medewerkers in dienst.

In 2008 zette de uitgeverij onder leiding van de nieuwe directeur/uitgever Ton van Poelgeest, nog een nieuwe lijn in door te breken met groothandel/distributeur ICOB en een eigen verkoopteam op te zetten. Door zelf weer de verkoopgesprekken te voeren op beurzen en boekhandels te bezoeken hoopte Elmar beter in te kunnen spelen op de wensen van de markt en boekhandel.

Van Poelgeest, een oud-BGN’er, werkte tussen 1998 en 2002 ook al voor Elmar en vertrok naar Strengholt. Als directeur-uitgever richtte hij zich vooral op het commercieel beleid, naast hem bleef Herman Masthoff actief als algemeen directeur.

Van Poelgeest zegt de situatie zeer te betreuren. ‘Het is erg vervelend wat er nu gebeurt. We streven naar een snelle doorstart, meer wil ik er nog niet over zeggen.’ Met de curator zal gekeken worden naar de mogelijkheden. Deze bekijkt ook wat er met de elf medewerkers zal gebeuren.